Δευτέρα 11 Μαΐου 2020

Βιντεοσκόπηση ή όχι των μαθημάτων;

Ο Ελληνικός νόμος περί προσωπικών δεδομένων είναι πολύ αυστηρός: απαγορεύεται η δημοσιοποίηση κάθε στοιχείου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταυτοποίηση ενός ατόμου. Π.χ. μην τυχόν και δημοσιεύσεις βίντεο που φαίνονται οι πινακίδες του ασυνείδητου που πέρασε με κόκκινο. Ακόμη κι αν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο και κοινή θέα, η δημοσίευση των πινακίδων είναι παράνομη, αφού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναγνωριστεί πού ήταν και ποιος ήταν ο οδηγός! Βέβαια, μόνο η αστυνομία έχει τα αρχεία με τις πινακίδες, αλλά ο νόμος δεν σηκώνει αστειάκια. 

 

 

Ιδίως με τα παιδιά, είναι πολύ αυστηρός: οι δημοσιογράφοι (και κάθε άλλος) πρέπει να καλύπτουν τα πρόσωπα παιδιών σε ρεπορτάζ, εκτός αν έχουν ρητή άδεια από τους κηδεμόνες τους.
 
Και τώρα ξαφνικά όλες αυτές οι προφυλάξεις αίρονται στο όνομα της συνέχισης της εκπαίδευσης;

 
Το Υπουργείο επιμένει, λέγοντας πως οι εκπαιδευτικοί που αρνούνται τη βιντεοσκόπηση θέλουν να προστατέψουν συντεχνιακά συμφέροντα ή να κρύψουν την ίδια τους την ανεπάρκεια. Βρώμικο επιχείρημα, που πιάνει σε όλους όσοι έχουν περάσει από το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Όλοι ξέρουμε εκπαιδευτικούς που θα άξιζε να μαγνητοσκοπηθούν και η ταινία να χρησιμοποιηθεί ως τεκμήριο για την οριστική απομάκρυνσή τους από κάθε επαφή με παιδιά.

 
Ωστόσο το επιχείρημα είναι άκυρο. Το ζητούμενο εδώ ΔΕΝ είναι η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Αυτό είναι ένα σοβαρό θέμα, που του αξίζει σοβαρή αντιμετώπιση. Δεν θα λυθεί με τη βιντεοσκόπηση κανενός μαθήματος. Αν μη τι άλλο, θα δώσει αφορμή σε γονείς χωρίς καμία παιδαγωγική κατάρτιση να κάνουν κατά μέτωπο επίθεση στο δάσκαλο ή τη δασκάλα που δεν κάνει το μάθημα όπως εκείνοι θεωρούν πως θα έπρεπε.

 
Το ζητούμενο εδώ είναι ΠΟΙΑ ΕΓΓΥΗΣΗ ΔΙΝΕΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΤΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΑΝΩΝΥΜΟΙ και τα όσα γίνονται στην τάξη δεν θα κυκλοφορήσουν παραέξω.

Πείτε μου, ακόμη κι αν η κάμερα είναι στραμμένη μόνο προς τον καθηγητή, πόσο δύσκολο θα είναι για τον κάθε μαθητή και μαθήτρια που παρακολουθεί από το σπίτι να καταλάβει αμέσως ποιος μίλησε; Πόσο δύσκολο θα είναι να καταγράψει το απόσπασμα με τον Γιάννη που μπερδεύει τα λόγια του ή με την Άννα που τα κάνει μαντάρα στην Ιστορία και να το ανεβάσει μετά στο δίκτυο;

 
Πόσο δύσκολο θα είναι, ιδίως στις μικρότερες κοινωνίες, κάθε μπαμπάς και μαμά να μάθουν τα χούγια κάθε Γιάννη και κάθε Άννας, οι οποίοι θα γίνουν στόχος σχολίων; Ποια εγγύηση υπάρχει ότι τα σχόλια θα είναι η μόνη αντίδραση; Πριν λίγους μήνες ένας «γονιός» στην Αθήνα ξυλοφόρτωσε ένα παιδί 10 χρονών γιατί είχε αντιμιλήσει στην κόρη του! Ποιος θα προστατέψει τα παιδιά μας από τέτοιους «γονείς»;

 
Το υπουργείο έχει ύλη, έχει ετήσιο πρόγραμμα. Κάθε δάσκαλος και καθηγητής είναι υποχρεωμένος να προχωρεί με βάση το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου. Και μπορεί αυτό το πρόγραμμα να λειτουργεί σαν γύψος, εμποδίζοντας τον εκπαιδευτικό να κινηθεί σύμφωνα με τις ανάγκες της εκάστοτε τάξης, αλλά έχει και τα πλεονεκτήματά του: αφού όλα τα σχολεία κάνουν το ίδιο μάθημα, μια τηλεπλατφόρμα θα μπορούσε να καλύψει όλα τα παιδιά που για οποιοδήποτε λόγο λείπουν από το σχολείο. Αφού υπάρχει πρόγραμμα του υπουργείου και δεδομένη ύλη, το παιδί που δε μπορεί να παρακολουθήσει το 4ο κεφάλαιο μαθηματικών στο Γυμνάσιο Άνω Μανωλίτσας, θα μπορούσε κάλλιστα να το παρακολουθήσει στο σχολικό δίκτυο.

 
Θα μου πείτε, το ζωντανό μάθημα είναι αναντικατάστατο. Μέσα στην τάξη υπάρχει αλληλεπίδραση δασκάλου-μαθητών και ο σωστός εκπαιδευτικός προσαρμόζει το μάθημα στις ανάγκες και το επίπεδο της κάθε τάξης. Σωστά, αλλά εδώ δεν μιλάμε για ιδανικές καταστάσεις, αλλά για καταστάσεις ανάγκης - για την κάλυψη έστω των βασικών για ένα παιδί που δεν μπορεί να παρακολουθήσει.

 
Για την ακρίβεια, γιατί δεν έχει προβλεφθεί μια τέτοια βάση για τα παιδιά που αρρωσταίνουν, που είναι ανάπηρα, που νοσηλεύονται; Για τα παιδιά ακριτικών περιοχών που μένουν μήνες χωρίς ειδικότητες, ώσπου να βρεθεί κάποιος αναπληρωτής; Για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που ίσως τους έκανε καλό να παρακολουθήσουν κάποιο μάθημα ξανά και ξανά;

 
Αλλά αφού το Υπουργείο τόσα χρόνια δεν έκανε τον κόπο να ετοιμάσει μια βάση για να εντάξει αυτούς τους μαθητές (κάτι που θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο), τώρα θεωρεί πως πρέπει να παραβιάσει τη ζωή των παιδιών μας για να μη χάσουν την ύλη. Αν η ύλη είναι τόσο σημαντική, γιατί φτάσαμε ως το Δεκέμβρη για να έρθει μαθηματικός στο δικό μας σχολείο; Κι αν αυτό έγινε σ’ ένα σχολείο του Λεκανοπεδίου, πόσο άργησαν να πάνε καθηγητές στα σχολεία της επαρχίας; Γι αυτή την ύλη που έμεινε ακάλυπτη τι έχει να πει το Υπουργείο;

 
Κι αφήνω που κανείς δεν ξέρει αν θα υπάρξει δίκτυο που θα αντέξει την ταυτόχρονη μετάδοση βιντεοσκοπήσεων από τόσες αίθουσες σε τόσα σπίτια. Πόσες φορές θα καταρρεύσει το σύστημα; Τι ποιότητα ήχου και εικόνας θα έχουν τα παιδιά που θα παρακολουθούν από το σπίτι;

 
Με λίγα λόγια, η βιντεοσκόπηση δεν πρόκειται να λειτουργήσει. Αν το Υπουργείο επιμένει, είτε δεν το έχει εξετάσει το ζήτημα σε βάθος, είτε χρησιμοποιεί τη βιντεοσκόπηση για τους δικούς του λόγους.

 
Το ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι δεν θα προσπαθήσω να μαντέψω. Είναι όμως δουλειά κάθε πολίτη να σκέφτεται πως κάθε εργαλείο (όπως π.χ. ένα μαχαίρι) είναι ανοιχτό σε πολλές χρήσεις, καλές ή κακές. Το θέμα είναι ποιος το χρησιμοποιεί και τι πρόθεση έχει.

 
Η βιντεοσκόπηση θα βάλει το Υπουργείο σε κάθε τάξη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ελέγξει και να βελτιώσει την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, ή απλά για να ελέγξει την συμμόρφωση των εκπαιδευτικών με τις εντολές. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αλλά και για τον έλεγχο των απόψεών τους. Από τη στιγμή που θα μπει η κάμερα στην τάξη, ποιος μας λέει ότι κάποια μέρα δεν θα χρησιμοποιηθεί και για τον έλεγχο των απόψεων των μαθητών και των γονιών τους; Ή ίσως απλά η παρουσία της να έχει σκοπό να εξοικειώσει τα παιδιά μας με την ιδέα ότι θα πρέπει να παραιτηθούν από κάθε έννοια προσωπικής ζωής και να συνηθίσουν στην ιδέα ότι θα παρακολουθούνται παντού και πάντα.

 
Για όλους αυτούς τους λόγους, ΔΕΝ θέλω μαγνητοσκόπηση του μαθήματος. Θέλω εναλλακτικές λύσεις που θα δίνουν στα παιδιά που απουσιάζουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν το μάθημα χωρίς να παραβιάζεται η ιδιωτικότητα των παιδιών που θα είναι στην τάξη. Θέλω να υπάρχει αναρτημένο στο δίκτυο ένα σωστό και καλά δομημένο μάθημα για κάθε ενότητα, με καλή ποιότητα ήχου και εικόνας. Και θέλω αυτό το μάθημα να είναι προσβάσιμο εύκολα, σε όλους τους μαθητές που απουσιάζουν για οποιοδήποτε λόγο.


Κι ακόμα, μια και μιλάμε για εκπαίδευση, αφού η πανδημία μας αναγκάζει να αναθεωρήσουμε πράγματα, γιατί να μην αναθεωρήσουμε πώς λειτουργεί το σχολείο; Πριν επενδύσουμε σε κάμερες και συστήματα αναμετάδοσης, μήπως θα έπρεπε να κοιτάξουμε καλά και βαθιά το Ελληνικό σχολείο; Να ασχοληθούμε με τα προβλήματα και τις ελλείψεις, που ταλαιπωρούν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς ενώ υποβαθμίζουν την παιδεία που λαμβάνουν τα παιδιά μας; 

Πριν το ξέσπασμα του ιού, το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας πρότεινε τάξεις των 26 ατόμων. Είναι παράλογο, όταν όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι μικρότερες τάξεις έχουν καλύτερα εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Είναι ακόμη πιο παράλογο σε συνθήκες πανδημίας, όταν επιβάλλεται η τήρηση των αποστάσεων.
 
Αντί λοιπόν να κλείνουμε σχολεία και να υποβαθμίζουμε την παιδεία των αυριανών Ελλήνων σε τάξεις προπολεμικών διαστάσεων, ας κάνουμε ένα πρώτο βήμα, μικραίνοντας τα τμήματα και αυξάνοντας τους εκπαιδευτικούς. Και μετά απ’ αυτό το πρώτο βήμα, ας συζητήσουμε για το τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε το πώς προετοιμάζουμε το μέλλον αυτής της χώρας.


________________

Ενημέρωση: Οι σοβαρές επιπτώσεις της εγκατάστασης καμερών σε σχολεία του εξωτερικού: ψυχολογικά προβλήματα στους μαθητές, καταστροφή εξοπλισμού και αποτυχία αποτροπής του σχολικού εκφοβισμού που μεταφέρθηκε σε χώρους εκτός πεδίου των καμερών.


_______________

Πηγή εικόνας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου